Beste fantasy boeken

Een top 10 van de beste fantasy boeken ooit voor volwassenen. De meest gelezen en best verkochte boeken in het populaire fantasy genre met werelden vol magie, fantasie en avontuur. Ideale ontspanningslectuur om bij weg te dromen. Een verzameling van de echte klassiekers binnen de fantasy, maar ook van de nieuwste tips van fantasy boeken van 2023. Echte aanraders dus binnen het grote aanbod aan fantasy boeken. Ben je op zoek naar fantasy voor jongeren kijk dan eens bij onze top tien fantasy boeken voor de jeugd. Zoek je enkel naar nieuwe fantasy kijk kan dan bij fantasy boeken 2023.

Lees je graag lange reeksen fantasy? Kijk dan eens naar onze beste fantasy boeken series ooit. Nieuw op de site zijn tips voor Harry Potter fans en fantasy boeken met sterke vrouwelijke hoofdpersonages.

Onze fantasy boeken top 10

76

Vuur en Bloed

over het huis Targaryen van Westeros
8,7 sterren
2018

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken  

Vuur en Bloed

Vuur en Bloed is het eerste deel van een tweedelige geschiedenis over het huis Targaryen van Westeros uit de boeken van Game of Thrones-auteur George R.R. Martin.

Driehonderd jaar voordat Het Lied van IJs en Vuur begon veroverde Aegon Targaryen met zijn zussen-gemalinnen en hun drie draken het continent Westeros. Meer dan 280 jaar hielden zijn nakomelingen de heerschappij in stand. Ze doorstonden opstanden, burgeroorlogen en familieruzies... totdat Robert Baratheon de waanzinnige koning Aerys II van zijn troon stootte.

Dit is de geschiedenis van het grote Huis Targaryen, opgeschreven door aartsmaester Gyldayn, getranscribeerd door George R.R. Martin.

Vuur en Bloed is voor sommige fans van Game of Thrones eerder een teleurstelling. Het is veel droger verteld, bijna als een historische kroniek, en is toch wat minder leuk om te lezen dan de serie zelf. Voor de echte fans die niet genoeg kunnen krijgen van het universum van Game of Thrones is het zeker geschikt, maar misschien iets minder geschikt voor anderen dus.

Kopen bij bol.com

77

Het Vuur van de Draak

Draconis Memoria 1
Auteur:
2016

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken   beste fantasy boeken series  

Beste fantasy boek 2017: Draconis Memoria 1 Het Vuur van de Draak

Draconis Memoria is de tweede fantasy boeken serie van de Schotse schrijver Anthony Ryan die daarvoor al de uitstekende fantasy trilogie In de Schaduw van de Raaf schreef. In het Nederlands verscheen enkel nog maar het eerste deel Het Vuur van de Draak (in het Engels oorspronkelijk The Waking Fire). Voor veel fantasy liefhebbers is dit tot nog toe het beste fantasy boek van 2017, en waarschijnlijk terecht. In het Engels verscheen een tijd terug ook de opvolger en het tweede boek uit deze fantasy trilogie The Legion of Flame, nu onlangs vertaald als Het legioen van vlammen (ook meteen verkrijgbaar als ebook).

Het verhaal van Het Vuur van de Draak in het kort:
Al decennialang worden de landen van de IJzerschip Handelsmaatschappij verdedigd door Bloedgezegenden – mannen en vrouwen die in staat zijn de krachten uit het bloed van wilde draken te sturen. De loyaliteit van elitespionnen en huurmoordenaars hebben ervoor gezorgd dat de Handelsmaatschappij nu een van de grootste machten in de wereld is. Maar er dreigt een crisis. De drakenbloedlijnen worden steeds zwakker, en een oorlog met het Corvantijnse Keizerrijk lijkt onvermijdelijk. De enige hoop voor de Handelsmaatschappij ligt in de mythe van een legendarische Witte Draak wiens krachtige bloed misschien wel het tij van de oorlog kan doen keren – als hij al bestaat. De taak om dit legendarische beest te vinden, ligt in de handen van Cleemond Torkreek, een kruimeldief en ongeregistreerde Bloedgezegende. Cleemond heeft door de jaren heen een hoop kostbare zaken in zijn handen gehad (veel daarvan illegaal), maar niets zoiets waardevols als de toekomst van de complete IJzerschip Handelsmaatschappij. 

tags:
78

De Talisman

een fantasyboek van Stephen King
Auteur:
9,0 sterren
1984

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken   fantasy zoals Harry Potter  

De talisman - Stephen King

De Talisman is een goed fantasyboek van de bekende horror schrijver Stephen King dat deze laatste schreef in samenwerking met Peter Straub. Het is fantasy die zich afspeelt in onze huidige tijd maar waarbij er een parallelle wereld vol fantasie en magie bestaat, de Territoria. De twaalfjarige Jack Sawyer vertrekt in New Hampshire in de Verenigde Staten op een zoektocht naar een kristal genaamd de Talisman om zijn moeder te redden die sterft aan kanker. Zijn tocht leidt hem afwisselend door Amerika en door de Territoria. Personages uit de Territoria hebben daarbij altijd een tegenhanger in onze eigen wereld en zijn in staat om te 'flippen', dat wil zeggen over te schakelen naar hun personage hier en omgekeerd. op zijn tocht wordt Jack door verschillende mensen en magische wezens geholpen, waaronder de weerwolven uit de Territoria. Met name 1 van hen, Wolf genaamd, wordt de reisgezel van Jack. Uiteindelijk zal Jack de confrontatie moeten aangaan met Morgan Sloan, de vroegere zakenpartner van Jacks overleden vader, die ook de Talisman in handen wil krijgen en die wil heersen over de Territoria.

De Talisman is spannende fantasy voor de jeugd maar evengoed voor volwassenen. Het is minder bekend bij de doorsnee fantasy liefhebber maar verdient het zeker om gelezen te worden. Er is nu ook een vervolg op verschenen Zwart Huis. Ook een aanrader om te lezen is De beproeving van Stephen King, wat ook een goed fantasy boek is en een van de beste Stephen King boeken die er zijn.

79

Het negende huis

Auteur: Leigh Bardugo
2020

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken  

Het negende huis

Alex Stern heeft altijd geesten kunnen zien, maar ze had nooit verwacht dat die gave nog eens van pas zou komen. Als ze na een jeugd vol angsten een beurs krijgt om aan de prestigieuze Yale-universiteit te studeren, is ze stomverbaasd. Waarom wordt uitgerekend zij uitgenodigd? Het antwoord blijkt al snel: vanwege haar gave. Op Yale maken acht geheime genootschappen de dienst uit. Ze opereren vanuit de schaduwen, waar ze rituelen uitvoeren die de wereld naar de hand van de elite zetten. Om hun activiteiten veilig en geheim te houden, bestaat Het negende huis. Een negende genootschap dat de taak heeft de geesten op afstand en de levenden veilig te houden.

Als het lijk van een neergestoken meisje wordt gevonden, komt Het negende huis direct in actie. De genootschappen ontkennen elke verantwoordelijkheid, maar Alex heeft haar twijfels. Ze gaat op onderzoek uit en hoe dichter ze bij de waarheid komt, des te groter wordt het gevaar. Alex wordt in de gaten gehouden en de geesten worden steeds agressiever. Als haar mentor – de leider van Het negende huis – verdwijnt, is de chaos compleet. Hoe kan Alex zich verweren tegen een onzichtbare vijand die overal tegelijkertijd lijkt te zijn?

Als je dit boek gaat lezen omdat je fan van de Grisha wereld ben kom je bedrogen uit. Wanneer je dit boek met een open mind gaat lezen en geen Young Adult verwacht dan zul je merken dat je een opbouwend eerste deel van een nieuwe volwassen reeks in een nieuwe vreemde wereld aan het lezen bent. Dit verhaal bevat namelijk een stuk meer informatie en uitgebreide stukken tekst die hier en daar de vaart uit het verhaal weghalen. Dat is jammer, want de opzet ervan is erg interessant en origineel. Langzaam maar zeker wordt je, bijna ongemerkt, steeds dieper in deze wereld van Het negende huis getrokken. Fijn dat er een kaart van het volledige universiteitsterrein voorin het boek zit. Je kan die regelmatig raadplegen. In de tweede helft van het verhaal neemt het tempo gelukkig toe. De gebeurtenissen volgen elkaar sneller op en de magische bezigheden van de genootschappen worden verder uitgewerkt. Alex komt steeds vaker is moeilijke of bovennatuurlijke situaties terecht en ze komt iets op het spoor. Dan pas wordt duidelijk waar het verhaal precies om draait en wat Alex’ rol hierin wordt.

80

De Tuinen Van De Maan

Spel Der Goden 1
Auteur: Steven Erikson
1999-2011

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken   beste fantasy boeken series  

Spel Der Goden 1 - De Tuinen Van De Maan

De Tuinen Van De Maan (in het Engels oorspronkelijk Gardens of the Moon) is het eerste deel van de tiendelige epische fantasyboeken reeks het Spel Der Goden voor volwassenen van de auteur Steven Erikson. Op verschillende plaatsen in het immens grote Malazijnse Rijk heerst onrust. Tientallen jaren van oorlogen, zuiveringen en bloedige gevechten hebben de vazalstaten van het Malazijnse Rijk leeggezogen. Keizerin Lazine regeert echter met ijzeren vuist, bijgestaan door de Klauw, een genootschap van moordenaars die overal in het land de angst nog groter maken. Nu richt de keizerin haar blik op Darujhistan, de laatste van de Vrije Steden op het continent Genabackis, tot groot verdriet van sergeant Whiskeyjack en zijn meedogenloze Bruggenbranders die uitzien naar een moment van bezinning. Daar kan al helemaal geen sprake meer van zijn als de machtige magiër Anomander Rake, heerser over de geheimzinnige Tiste Andii, in zijn vliegend bolwerk Maans Broed boven Darujhistan en dus boven de hoofden van de Bruggenbranders verschijnt...

Het Spel Der Goden is een duistere serie fantasy boeken die een erg originele wereld schept. De reeks telt maar liefst tien delen die elk zo'n duizend pagina's bevatten. Een fantasy reeks waar je een tijdje mee verder kan dus als je er aan begint. Het vraagt wel wat inzet want de verhaallijnen zijn vrij complex en elk boek in de reeks telt veel personages. Maar als je doorzet zal het zeker de moeite blijken. Steven Erikson heeft met Spel Der Goden een echt uniek fantasy boekenreeks geschreven. Hoe er wel rekening mee dat enkel de eerste 4 delen van de serie in het Nederlands zijn verschenen, spijtig genoeg. Als je de serie volledig wil lezen zal je vanaf deel 5 in het Engels moeten gaan lezen, of de serie gewoonweg in het Engels starten te lezen. De nieuwste serie van Erikson The Kharkanas Trilogy speelt zich af een hele tijd voor de gebeurtenissen in The Malazan Book of the Fallen en is ook echt de moeite waard. Ze is wel enkel in het Engels verschenen voorlopig.

tags:
81

Het Vijfde Seizoen

De gebroken aarde 1
Auteur: N.K. Jemisin
2016-2018
Het Vijfde Seizoen

Het Vijfde Seizoen is het eerste deel van N.K. Jemisins prijswinnende trilogie De Gebroken Aarde. Een genrebrekende roman over klimaatverandering, rassenscheiding en onderdrukking in een wereld waarin meedogenloze natuurkrachten complete beschavingen wegvagen.

In Het Vijfde Seizoen volgen we drie vrouwen met een speciale gave die de natuur kunnen beïnvloeden, maar ook aardbevingen kunnen veroorzaken. Damaya, een jong meisje dat wordt getraind om het Koninkrijk te dienen; Syenite, een ambitieuze jonge vrouw die zich verplicht moet voortplanten met haar verbitterde en angstaanjagende mentor; en Essun, een moeder die op zoek is naar de vader die haar zoontje vermoordde en hun dochter ontvoerde vlak nadat een nieuw Seizoen een diepe kloof door het land trok.

"Een ambitieus boek... Jemisins werk is deel van een langzame, maar definitieve wijziging in het sciencefiction- en fantasylandschap.' Guardian

De Gebroken Aarde heeft een echt originele invalshoek, over een op hol geslagen aarde waar aardbevingen en tsunami's aan de orde van de dag zijn. Mensen die de grillen van de aarde kunnen beïnvloeden maar ondanks deze kracht als slaven behandeld worden. Ik had wat moeite om erin te komen omdat er weinig wordt uitgelegd en karakters van naam veranderen in de loop van het verhaal maar als het je eenmaal beet heeft is het echt niet weg te leggen. Niet te vergelijken met Feist, Martin, Goodkind enz., volkomen origineel en anders. Zeer de moeite waard. Een heel origineel geluid binnen de fantasy en verdiend dat de auteur nu meer succes begint te hebben met haar boeken. Misschien niet voor de beginnende fantasy lezer.

82

De groene mijl

The green mile
Auteur:
8,9 sterren
2018

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken  

De groene mijl

Stephen King (1947) heeft meer dan tweehonderd verhalen geschreven, waaronder vijftig thriller- en fantasytitels, alle wereldwijde bestsellers en vrijwel allemaal verfilmd.
De Green Mile is weergaloos verfilmd met Tom Hanks in de hoofdrol. Wie de groene mijl loopt komt niet meer terug, want aan het eind van die wandeling staat de elektrische stoel van de Cold Mountain-gevangenis. In 1932 is de nieuwste bewoner van de dodencel John Coffey, een reusachtige zwarte man veroordeeld voor de brute moord op twee kleine meisjes. Maar schijn bedriegt, en er ontvouwt zich een bizar en gruwelijk verhaal. 
Duivelse moordenaar of heilige onschuldige – wat hij ook is, Coffey heeft vreemde krachten die anderen misschien kunnen redden…

Een typisch Stephen King verhaal met fantasy elementen dit keer. Vandaar dat we het hebben opgenomen in deze lijst. Ontroerend verhaal met gruwel elementen ook. Een dikke aanrader, zeker ook voor niet-fantasy lezers.

tags:
83

De bijzondere kinderen van mevrouw Peregrine

Miss Peregrine's Home for Peculiar Children
Auteur: Ransom Riggs
2011-2015
De bijzondere kinderen van mevrouw Peregrine - Ransom Riggs

De bijzondere kinderen van mevrouw Peregrine is het eerste deel van een driedelige reeks van fantasy voor jongeren van de Amerikaanse auteur Ransom Riggs. Hoofdpersonage in het boek is Jacob die altijd een goede band had met zijn grootvader, tot die laatste op gewelddadige wijze aan zijn einde komt. Zijn opa vertelde altijd altijd verhalen over een weeshuis waar hij tijdens de oorlog was heen gevlucht. Hierbij toonde hij ook bizarre zwart-wit foto's. Jacob besluit op zoek te gaan naar het weeshuis en wanneer hij het uiteindelijk vindt op een mysterieus eiland blijkt dat zijn opa niets verzonnen heeft en dat de wel heel bijzondere kinderen op zijn foto's allemaal bestaan en zijn opa ook kennen. En dat de kinderen in gevaar zijn. Aan het hoofd van het weeshuis, dat vastzit in een tijdslus waardoor er telkens dezelfde dag wordt beleefd, staat mevrouw Peregrine die als een moeder is voor alle kinderen die er wonen. Uiteindelijk zullen voor Jacob heden en verleden in strijd met elkaar komen en zal hij moeten kiezen voor een van beide.

Deze reeks is bestemd voor jongeren tussen de 15 en 18 ongeveer, al kunnen volwassenen ook zeker van de boeken genieten. Het eerste boek is mooi uitgegeven en bevat foto's die het verhaal begeleiden. De plot van het verhaal heeft soms rare wendingen maar de verschillende kinderen van het boek zijn goed uitgewerkt tot personen van vlees en bloed. Een sprookjesachtig en soms angstaanjagend verhaal dat niet voor niets door Tim Burton verfilmd is geworden. De twee volgende delen zijn ook al vertaald in het Nederlands en zijn Omhulde stad en Bibliotheek der zielen.

84

Violet, vervloekt & verwoest

Er is altijd een prijs voor het tarten van het lot
Auteur: Gina Chen
2022
Violet, vervloekt & verwoest

Een duister en betoverend fantasydebuut

Violet is een ziener en een leugenaar. Met haar slim geformuleerde voorspellingen drukt ze haar stempel op het koninklijke hof. Eerlijkheid is voor zwakkelingen, vindt ze, zoals de o zo niet-charmante prins Cyrus, die van plan is om Violet direct uit haar officiele rol te zetten zodra hij aan het einde van de zomer tot koning gekroond is. Maar wanneer de koning Violet vraagt een vals liefdesverhaal voor Cyrus te voorspellen, wekt ze een gevreesde vloek op die de ondergang of de redding van het koninkrijk zal betekenen. Violet staat voor een keuze: haar eigen lot in handen nemen, ongeacht de gevolgen, of toegeven aan de aantrekkingskracht tussen haar en Cyrus. Terwijl Violet en Cyrus dichter naar elkaar toe groeien, moet ze het opnemen tegen een mysterieus kwaad om zichzelf en het koninkrijk te redden – of alles en iedereen te verdoemen…

• Spanning, romantiek, magie en intrige
• Een boek dat leest als een duister sprookje dat je niet zal loslaten
• Een enemies-to-lovers romance om van te smullen!
• Het eerste deel van een duologie
• Voor de fans van Ashley Poston, Holly Black en Shelby Mahurin

85

Good Omens

de oprechte en secure voorspellingen van Agnes Nutter, een heks
Auteur: Terry Pratchett & Neil Gaiman
1990

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken  

Good Omens - Terry Pratchett & Neil Gaiman

Een engel en een duivel werken samen om de antichrist tegen te werken. De samenwerking van Terry Pratchett (beroemd om zijn komische fantasy-serie 'Schijfwereld') en Neil Gaiman (vooral bekend om zijn duistere stripserie 'Sandman') is een dolkomisch boek geworden waarin de draak wordt gestoken met het horrorgenre. Engel en antiquaar Azirafaal werkt samen met zijn rivaal en vriend, de demoon Crowley, om Armageddon te voorkomen door de Anticrist op een zijspoor te zetten. Maar die is pas elf jaar oud en best een aardig jochie. Het boek zit vol met woordgrapjes (fraai vertaald), doldwaze situaties en aansprekende personages. Het plot komt tot een afronding. Een vervolg is nooit geschreven. Een prachtig boek voor een ieder met een gevoel voor humor en voor hen die de Bijbel niet zo serieus nemen.

Het boek is ondertussen verfilmd als de tv-serie Good Omens, met Michael Sheen en David Tennant.

86

Verguld

een wervelend nieuw fantasy avontuur
Auteur: Marissa Meyer
2022

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken  

Verguld

Een wervelend nieuw avontuur van 'The Lunar Chronicles'-auteur Marissa Meyer!

Wat begon als een leugentje om bestwil, eindigt in een ware nachtmerrie wanneer Serilda de duistere Erlkönig een van haar betoverende verhalen vertelt. Plotseling bevindt ze zich in een wereld waar geesten en demonen rondsluipen, en waar raven met holle ogen haar nauwlettend in de gaten houden. De koning beveelt Serilda om uit al het stro in de kerker van zijn kasteel goud te spinnen. Lukt dit niet, dan zal ze haar leugens met de dood moeten bekopen. Wanneer Serilda de hoop bijna heeft opgegeven, verschijnt er een mysterieuze jongen, wiens ziel gevangenzit in het kasteel. Hij belooft haar te helpen... tegen een prijs.

Dit boek wordt uitgegeven in limited edition! Helemaal van goud; gouden schutbladen, met goudfolie en goud op snee en daaromheen een fantastisch stofomslag.

87

Zilvergaren

Spinning silver
Auteur: Naomi Novik
2018
Zilvergaren

Zilvergaren is de nieuwe roman van Ontworteld auteur Naomi Novik. Een sprookjesachtige hervertelling van de klassieker Repelsteeltje.

Miryem stamt af van een lange lijn van geldschieters... Helaas is haar vader daar niet zo goed in. Hij heeft het familiefortuin, waaronder de bruidsschat van Miryems moeder, bijna volledig uitgeleend. Bovendien heeft haar vader er moeite mee om het geld weer te innen, waardoor het gezin in bittere armoede leeft.

Miryem besluit zelf de touwtjes in handen te nemen en gaat op pad om het geld op te halen dat de dorpelingen haar familie verschuldigd zijn.

Als haar grootvader haar vervolgens een zak met stuivers leent, brengt ze die gevuld met zilvergeld terug, om het in te wisselen voor gouden munten. Maar haar talent om van zilver goud te maken levert Miryem meer problemen op dan haar lief is - zeker als ze te maken krijgt met de kwaadaardige wezens die rondspoken in het woud. Hun koning heeft kennis genomen van haar reputatie, en die reputatie wil hij uitbuiten om redenen die Miryem een raadsel zijn.

Als je Ontworteld al hebt gelezen, zul je merken dat wanneer je in dit boek begint weer wordt herenigd met de prachtige en bijzondere schrijfstijl van Naomi Novik. Vanaf het eerste hoofdstuk sleept Naomi je mee in deze nieuwe, koude maar wonderbaarlijke wereld. De personages, de omgeving, de gebeurtenissen. Alles wordt precies goed uitgewerkt. Hier en daar wat meer details dan op andere momenten, dat is allemaal perfect afgewogen. Maar zodra de wereld een beetje tot leven is gekomen, ontstaan daarmee ook de problemen. Niet alleen Miryems problemen. Vanaf het begin volg je als lezer nog een ander perspectief. Van een ander meisje wiens leven geleidelijk aan verweven raakt met dat van Miryem. De problemen blijven op een gegeven moment wat gestaag op hetzelfde niveau, tot het onverwachte bezoek van de koning van het andere rijk. De dreiging wordt groter en het verhaal breidt zich uit. Er komen ook meer en onregelmatige perspectiefwisselingen Voor lezers van het echte fantasy genre zal dat geen problemen opleveren, maar je moet er wel echt bijblijven tijdens het lezen. Naomi Novik heeft het opnieuw voor elkaar gekregen. Een prachtig, sfeervol en spannend verhaal opgebouwd rondom een bestaand sprookje, maar op zo een manier herverteld dat er een geheel nieuw verhaal ontstaat. Een verhaal dat je niet weg wilt leggen tot de ontknoping heeft plaatsgevonden.

Meer info over het boek:

88

Het Gouden Kompas

Noorderlicht Trilogie
Auteur: Philip Pullman
9,1 sterren
1995-2000
Het Gouden Kompas - Noorderlicht Trilogie

Het Gouden Kompas is het eerste deel van de verfilmde fantasyserie voor jongeren en volwassenen de Noorderlicht Trilogie van de auteur Philip Pullman. Het gaat over een meisje, Lydia, die leeft in een wereld die lijkt op de onze maar waarmee er ook grote verschillen zijn. In een Engeland dat erg anders is dan het echte groeit zij op aan de universiteit van Oxford die een echt magische plaats is. Maar er zijn ook gevaren en Lydia kent haar echte achtergrond niet. In de poolstreek worden sinistere experimenten uitgevoerd op kinderen. En die kinderen worden overal ter wereld maar ook in het Engeland van Lydia ontvoerd. Bij de ontvoerde kinderen is haar vriendje Roger dat is meegelokt door de zogenaamde 'lokkers'. Lydia wil alles op alles zetten om haar vriendje terug te vinden maar dan moet zij Oxford verlaten en komt ze onder de hoed van een dame die er op het eerste gezicht erg aardig uitziet maar die duistere geheimen met zich mee draagt. Zo beginnen de sprookjesachtige maar soms ook angstaanjagende avonturen van het meisje Lydia.

Het Gouden Kompas is geen doorsnee fantasy. Het bevat een mengeling van onze wereld met magische en bizarre elementen die uniek is maar die ook wel wat vraagt van de lezer. Het is fantasy voor de jeugd maar toch niet geschikt voor de jongste lezers. Voor volwassenen beschrijft het een wereld vol magie en soms kinderlijke verwondering die ook een leuke leeservaring kan bieden. Voor wie niet genoeg kan krijgen van deze trilogie is er nu ook net in het Nederlands een vervolg verschenen, Het boek van Stof deel 1, La Belle Sauvage.

89

De Labyrintrenner

Deel 1 van The Maze Runner
Auteur: James Dashner
2009-2013
De Labyrintrenner - Deel 1 van The Maze Runner

De Labyrintrenner is het eerste deel van de gelijknamige zesdelige young adult serie van de Amerikaans auteur James Dashner die ook recent is verfilmd. Het gaat over een jongen die zonder geheugen wakker wordt in een lift en die enkel nog weet dat hij Thomas heet. De lift voert hem naar de Laar, een groten open ruimte met hoge muren er omheen. Het is een labyrint waar nog andere jongens wonen en waarbij een groepje jongeren,de Renners, overdag proberen een uitgang te vinden. Tijdens de nacht is het labyrint immers te gevaarlijk. Thomas sluit zich aan bij de Renners en wil kost wat kost een uitgang vinden uit hun gevangenis die is omringd met monsters. En hij wil te weten komen waarom het groepje jongeren is opgesloten in het levensgevaarlijke labyrint.

De Labyrintrenner is een fascinerend fantasyboek voor jongeren waarbij in het boek een taaltje wordt gebruikt dat door de jongeren is ontwikkeld en waar je even moet inkomen. Het duurt sowieso een tijdje vooraleer je echt door het boek wordt meegezogen. Dit gebeurt eigenlijk pas op het moment dat Thomas beslist voor zichzelf dat hij een weg wil vinden uit het labyrint. Dat is de start voor allerlei ontwikkelingen die meer spanning en vaart brengen in het verhaal en die je nieuwsgieriger maken naar het vervolg. Het boek eindigt vrij spectaculair en onverwacht waardoor je gaat uitkijken naar het vervolg.

90

Ontworteld

Uprooted
Auteur: Naomi Novik
2015
Beste nieuwe fantasy boek jeugd: Ontworteld - Naomi Novik

Ontworteld is een fantasyroman van de Amerikaanse schrijfster Naomi Novik die vooral bekend is van haar fantasyreeks over de draak Temeraire Het is een modern sprookje over een volk dat op een tovenaar vertrouwt om hen te beschermen tegen het gevaarlijke Woud. Hij vraagt daar echter een erg hoge prijs voor: een jonge vrouw die hem tien jaar moet dienen. Het koppige en wat slordige meisje Agnieszka vreest dat de kille tovenaar haar vriendin Kasia zal kiezen. Maar dan blijkt tot haar verrassing en schrik dat niet Kasia maar zijzelf wordt gekozen. Uiteindelijk blijken de tovenaar en Agnieszka totaal verschillende karakters te zijn, maar toch ontwikkelt er zich gaandeweg een band tussen hen beide. Samen strijden ze daarna tegen het kwade Woud dat steeds verder oprukt.

Ontworteld is wel een combinatie van Harry Potter en Game of Thrones genoemd maar dat gaat misschien toch iets te ver. Het is wel een erg goed en betoverend fantasyboek vol avontuur, actie en samenzweringen voor jong volwassenen. Het heeft de sfeer van een sprookje of volksverhaal met een vrij eenvoudige plot, maar dat stoort niet als je het boek leest. Een van de echte aanraders voor jonge fantasy liefhebbers van de laatste tijd.

tags:
91

Jonathan Strange & Mr. Norrell

Britse magie
Auteur: Susanna Clarke
2004

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken   fantasy zoals Harry Potter  

Jonathan Strange en Mr. Norrell - Susanna Clark

Jonathan Strange & Mr. Norrell is het de fantasy debuut roman van de Britse schrijfster Susanna Clarke. Het is een erg Britse variant op het fantasy genre en speelt zich af in het negentiende eeuwse Engeland ten tijde van de oorlogen van dat land met Napoleon. Het verhaal start in York in het noorden van Engeland waar de heer Norrell bewijst dat magie nog altijd niet is uitgestorven. Hij helpt zelfs de Britse regering met hun oorlogen tegen Napoleon. Norrell slaagt er zo in de magie weer respectabel te maken en hij is er van overtuigd dat hij de enige levende magiër van belang is. Dat idee moet hij bijstellen als hij een tijdje later Jonathan Strange ontmoet in Londen. De jongeman bewijst zijn enorme aanleg voor magie en wordt zo de leerling van Norrell, al deelt die laatste niet al zijn kennis met Strange. Dit is het begin van allerlei magische verwikkelingen waarbij het Engelse Koninkrijk zelf in gevaar dreigt te komen.

Jonathan Strange & Mr. Norrell is een echt buitenbeentje binnen de fantasy. Zo telt het boek bijvoorbeeld tweehonderd voetnoten die een hele fictieve geschiedenis en wetenschap van de (vooral Britse) magie uitwerken. De opzet is literair en het is geschreven in een stijl die doet denken aan de klassieke Engelse schrijvers zoals Dickens en Austen. Voor wie houdt van de Britse humor en literatuur dus. Ook van Susanna Clarke is de verhalenbundel The Ladies of Grace Adieu waar we ook weer Mr. Norrel en Jonathan Strange tegen het lijf lopen.

tags:
92

Havenfall

Havenfall 1
Auteur: Sara Holland
2020

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken   beste fantasy boeken series  

Havenfall 1 - Havenfall

Een veilige plek tussen vier magische werelden. Een meisje dat belooft het te beschermen – tegen elke prijs.

Diep in de bergen van Colorado ligt Havenfall, een plek waar eeuwenoude werelden met elk hun eigen magie samenkomen. De herberg daar beschermt iedereen die zijn toevlucht zoekt binnen de muren, en iemand die de vrede verstoort kan nooit meer terugkeren.

Maddie hoopt dat ze ooit de rol van Innkeeper erft van haar oom. Voor Maddie Marrow zijn de zomers in de herberg namelijk meer dan een kans om magie van dichtbij te zien. Havenfall is een ontsnapping uit de werkelijkheid, waar haar moeder in een dodencel zit en beschuldigd wordt van de moord op Maddies broertje. Havenfall is ook de plek waar ze verliefd werd op de knappe soldaat Brekken, uit de Fiorden-wereld.

Maar dan gebeurt er iets waar niemand ooit rekening mee had gehouden: er wordt een lijk gevonden, en de fragiele vrede van de herberg is daarmee onmiddellijk verstoord. Tot overmaat van ramp wordt Brekken vermist, is haar oom ernstig gewond, is er een levensgevaarlijk wezen ontsnapt en is Maddie plotseling verantwoordelijk voor de veiligheid van iedereen in Havenfall. Ze zal er alles aan moeten doen om de moordenaar op te sporen, zelfs als ze daarvoor moet samenwerken met haar mysterieuze collega Taya, die meer lijkt te weten dan iedereen denkt. Als er duistere geheimen aan de oppervlakte komen, wordt een ding duidelijk voor Maddie: niemand is te vertrouwen, en niemand is veilig.

‘Havenfall‘ had wat mij betreft alles dat een eerste boek uit een nieuwe serie zou moeten hebben. Een goede opbouw in hoofdlijnen, spanning, magie en een gave plottwist! De schrijfstijl was ondanks het tempo van het verhaal heerlijk vlot en hield je aandacht absoluut bij het verhaal. Beschrijvingen waren gedetailleerd. Het boek begint met een korte introductie van de werelden en de jaarlijkse vredesconferentie. Hier dien je even je hoofd bij de zaak te houden maar het is zeker aangenaam om een soort van basis te krijgen vooraleer je in het verhaal komt te zitten. Het begin van het verhaal wordt traag opgebouwd. We leren de personages kennen en het wordt duidelijk hoe deze werelden ineen zitten en met elkaar verbonden zijn. Er zijn geen grootste gebeurtenissen waardoor je in dit deel even dient door te zetten. Na ongeveer zeventig pagina’s komt er meer vaart en spanning in het verhaal. Er is plots een lijk en de vraagstukken beginnen zich op te stapelen. Langzaam maar zeker vallen puzzelstukjes in elkaar en begint het verhaal echt op gang te komen. Het fijne aan dit boek is dat je van het ene spoor op het andere wordt gezet. Je denkt net te weten hoe alles in elkaar zit tot er weer wat nieuws gebeurd. Hierdoor ontstaat er een erg spannend plot waarbij je het boek uiteindelijk niet meer kan wegleggen.

93

Een fellere zon

leuke Nederlandstalige fantasy op een poëtische manier geschreven
Auteur: Han van der Vegt
2022

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken  

Een fellere zon

Een fellere zon is leuke historische fantasy van een interessante Nederlandse auteur. Het verhaal is op een originele manier geschreven en speelt zich af in het oude Rome en rond de historische figuur van Julius Caesar, de eerste Romeinse aristocraat die een poging deed om alle macht te grijpen in de republiek Rome. Hij slaagde daar niet volledig in maar werd vermoord door de andere aristocraten van de Romeinse adel die zich verzetten tegen Caesar die probeerde alle macht in Rome voor zichzelf te verzamelen. Het zou uiteindelijk zijn geadopteerde zoon Augustus zijn die als eerste alle macht in Rome voor zichzelf wist te winnen door al het geld en aanzien van zijn 'vader' te gebruiken om zelf de eerste keizer te worden van Rome. Ons woord keizer is dan ook afgeleid van het Caesar in de naam van Julius Caesar, die ook een erg succesvolle Romeinse generaal was die heel Gallië en dus ook België wist te veroveren.

Tegen deze historische achtergrond speelt zich een verhaal af met veel fantasie en verbeelding en allerlei elementen uit de moderne fantasy en science fiction. Han van der Vegt is vooral een dichter en schrijft een boeiend verhaal op een dichterlijke manier.

Dit is wat de flaptekst zegt:

Tegenstellingen verscheuren Rome. Het gezag van de senaat wordt ondermijnd door rijke magnaten, die meer macht willen. De oude politieke garde wordt bedreigd door een nieuwe lichting, die leunt op het volk. In de beursarena drijven tribunen handel op leven en dood, ter vermaak van het volk maar voor het financiële gewin van de grote bedrijven. In deze explosieve situatie keert Julius Caesar terug. Hij is de held van het volk, de vijand van de senaat en de hoop van magnaten. Hij wil de verkiezingen winnen en de Romeinse politiek veranderen. Hij is populair als bedenker van de implantaten die de Romeinse burgers sinds een aantal jaren in hun hoofd dragen. Daarmee kunnen ze overal met elkaar communiceren en toegang krijgen tot een wereld waarin ze hun fantasieën en illusies uitleven. Maar wat zal Caesar doen als hij de macht heeft?

In deze meeslepende roman heeft Han van der Vegt een bijzondere vorm gekozen door de geschiedenis van Caesar en Rome te vermengen met het heden en de toekomst. Na de aanvankelijke verbazing wordt de lezer meegevoerd in de vertelling, gegrepen door de stijl en de taal.

Kopen bij bol.com

94

Het onzichtbare leven van Addie LaRue

Een leven dat niemand zich kan herinneren. Een verhaal dat je nooit zult vergeten.
Auteur:
8,9 sterren
2021

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken  

Het onzichtbare leven van Addie LaRue

Een schitterend, genre-overstijgend verhaal voor de fans van Sarah J. Maas en Veronica Roth, maar ook van Audrey Niffenegger en Diana Gabaldon

Schwabs Schemering-trilogie wordt verfilmd door de makers van Spiderman, The Fast and the Furious en John Wick

Frankrijk, 1714. Als Adeline LaRue wordt uitgehuwelijkt, smeekt ze om meer tijd en een leven in vrijheid. Haar wens gaat in vervulling, maar tegen een vreselijke prijs. Addie zal eeuwig leven, en is gedoemd te worden vergeten door iedereen die ze ontmoet. Zelfs haar ouders vergeten hun dochter op slag en jagen haar hun huis uit.

Ontheemd en alleen begint Addie aan een betoverend avontuur dat eeuwen en continenten omspant. Van de achttiende-eeuwse salons van Parijs tot de straten van het moderne New York: Addie leert overal overleven. Maar terwijl haar tijdgenoten de geschiedenisboeken in gaan, blijft Addie onopgemerkt bestaan. Dag na dag, jaar na jaar.

Tot ze op een dag een boekhandel in stapt en iemand haar voor het eerst in driehonderd jaar herkent...

Het verhaal van Addie LaRue is meer dan bijzonder. De introductie wordt langzaam opgebouwd waarin het personage in verschillende omgevingen een eigen stem krijgt. Maar het verhaal neemt een andere wending wanneer Addie wordt uitgehuwelijkt en de goden smeekt om meer tijd en een leven in vrijheid. Maar het moment waarop ze haar wens heeft uitgesproken was van cruciaal belang en op die manier heeft ze misschien wel wat ze op dat moment verlangde, maar niet wat ze verlangt na een eeuwig leven. Want dat is wat ze heeft gekregen. Nu heeft ze vrijheid, maar wordt ze door niemand herinnerd. Het verhaal neemt de lezer mee in verschillende tijdspaden. Van 2014 tot 1714 en van 1826 tot 1944. Telkens is de wereld waarin Addie leeft anders, maar haar personage blijft hetzelfde. Ze is eigenzinnig, vastberaden maar eenzaam. Kunst is een terugkomend en belangrijk thema in het verhaal. Zowel literatuur als muziek, fotografie en schilderwerken. Elk deel van het verhaal begint met een kunstwerk dat wordt beschreven en wat vroeg of laat ook daadwerkelijk in het verhaal langs komt. En naarmate het verhaal vordert, wordt duidelijk wat deze kunstwerken te maken hebben met het verhaal. Een bijzonder verhaal van een bijzondere schrijver.

95

Koninkrijk 1 - Het koninkrijk der bruggen

Wat als je verliefd wordt op de man die je gezworen had te vernietigen?
Auteur: Danielle L. Jensen
2022

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken   romantische fantasy

Koninkrijk 1 - Het koninkrijk der bruggen

Prinses Lara heeft maar één gedachte voor haar kersverse echtgenoot op hun trouwdag: ik zal jouw koninkrijk op de knieën krijgen. Als enige route door een door stormen geteisterde wereld controleert het Koninkrijk der Bruggen alle handel en reizen tussen landen, waardoor de heerser zichzelf kan verrijken en zijn vijanden kan beroven, inclusief Lara’s thuisland. Lara is van kinds af aan opgeleid tot spion, dus wanneer ze als bruid naar de koning wordt gestuurd onder het mom van vrede, is ze bereid alles te doen wat nodig is om de verdediging van het ijzersterke Koninkrijk der Bruggen te doorbreken.

Maar als ze haar nieuwe thuis – een weelderig paradijs omringd door stormachtige zeeën – en haar nieuwe echtgenoot, Aren, leert kennen, begint Lara zich af te vragen waar het ware kwaad zit. Wat ze ziet is een koninkrijk dat vecht om te overleven, en een koning die zijn volk fel beschermt. Terwijl haar missie laat inzien wat het betekent om de brug te beheren, kan Lara de sudderende aantrekkingskracht tussen haar en Aren onmogelijk negeren. Met haar doel bijna binnen handbereik zal Lara haar eigen lot moeten bepalen: wordt ze de vernietiger van een koning of de verrader van haar volk?

96

Amerikaanse Goden

American Gods
Auteur: Neil Gaiman
2001

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken  

Amerikaanse Goden van Neil Gaiman 

Amerikaanse goden van Neil Gaiman is fantasy voor volwassenen die zich afspeelt in het hedendaagse Amerika. In dat Amerika krioelt het van de goden, oude en nieuwe, en volgen we de man Shadow die na drie jaar gevangenis uitkijkt naar de hereniging met Laura, zijn grote liefde. Maar vlak voor ze elkaar terugzien komt Laura om bij een ongeluk met een auto. Shadow heeft nu niets meer om voor te leven en op goed geluk accepteert hij een job van de raadselachtige Mister Wednesday, die meer over hem lijkt te weten dan hijzelf. Ze maken een roadtrip door Amerika, waarbij Shadow tal van excentrieke figuren ontmoet. Ondertussen dreigt er een oorlog tussen verschillende facties bij de goden en Shadow en Mister Wednesday zijn op weg daar naartoe. Mister Wednesday blijkt al gauw veel meer te zijn dan hij voorgeeft.

Een boeiend fantasyboek van Neil Gaiman. Verwacht echter geen overdonderende taferelen van magie en toverkracht. De goden die Gaiman beschrijft lijken vaak meer op mensen dan op superwezens. Andere populaire boeken van Gaiman zijn De oceaan aan het einde van het padThe Graveyard Book en Stardust. Voor een echt fantasy boek kan je Neverwhere van Gaiman eens vastnemen.

tags:
97

De bron 1 - Het begin

Het einde is gekomen. Nu gaat het beginnen.
Auteur: Nora Roberts
2018
De bron 1 - Het begin

Nora Roberts is een van de meest gelezen auteurs ter wereld. Van haar ruim 200 boeken werden al meer dan 500 miljoen exemplaren verkocht. Haar laatste boek De bron, het eerste deel van een nieuwe trilogie, speelt zich af in een post-apocalyptische wereld waar een groot deel van de bevolking is uitgeroeid door een oeroud virus.

Het begon allemaal op oudjaarsavond.

De ziekte kwam plotseling en verspreidde zich snel. De angst verspreidde zich nog sneller. Binnen een paar weken viel alles uiteen: het elektriciteitsnet haperde, de overheid en rechtsstaat vielen om, en meer dan de helft van de wereldbevolking was dood.

Waar orde was, is nu chaos. Waar de macht van wetenschap en technologie afbrokkelt, komt magie in hun plaats. Soms goede, zoals de magie die Lana Bingham gebruikt in de loft waar ze met haar geliefde Max woont. Soms ondenkbaar kwade magie, die overal kan huizen – om de hoek, in stinkende tunnels onder de rivier – of in degenen van wie je het meest houdt.

Met niemand om te vertrouwen behalve elkaar, ontvluchten Lana en Max het vernielde New York. Ze zijn niet de enigen. Over het hele land proberen reizigers naar het westen te vluchten. Maar in een wereld van overlevenden waar iedere vreemde een vriend of vijand kan zijn, weet niemand precies waar ze naartoe vluchten, of waarom. En er wacht hen een doel dat hun levens, en de levens van alle overlevenden, voorgoed zal veranderen.

In dit eerste deel is het einde van de wereld zoals wij die kennen, gekomen. Op Oudejaarsavond op een afgelegen boerderij in Schotland wordt het evenwicht op aarde verstoord door een simpele jachtpartij. Een jachtpartij waarbij een druppeltje bloed op de verkeerde plek enorme gevolgen heeft. De bewoners van de boerderij raken besmet door een onbekend virus dat zich razendsnel over de hele wereld verspreidt. Het is een dodelijk virus, alleen mensen worden erdoor getroffen, ziekenhuizen worden overspoeld door zieke mensen maar ook artsen en verpleegkundigen bezwijken aan het virus dat inmiddels de Plaag wordt genoemd. Er zijn ook mensen die niet ziek worden, zij lijken immuun voor de Plaag. Onder hen bevinden zich ook mensen die bijzondere krachten hebben; na Oudjaarsnacht hebben zij veel meer krachten dan voorheen. De bron is vintage Nora Roberts, wat wil zeggen vlot geschreven, nu met een fantasy twist, zodat ook liefhebbers van fantasy deze Amerikaanse auteur kunnen leren kennen.

tags:
98

Prins der prinsen

Elfenspoor deel 1
Auteur: Heidi Griffioen
2020

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken   Young Adult fantasy boeken  

Elfenspoor

Prins der prinsen is het eerste boek van de fantasy-reeks Elfenspoor. Met deze aftrap worden de verschillende personages geïntroduceerd en de lezer meegevoerd tijdens een boeiend avontuur door Elfenland.

Door de val van de Orde der Magiërs, die niet door de draak Ashok voorkomen kon worden, wordt de verbannen Sandobele heks Maleficia Alcides in staat gesteld het Elfenrijk binnen te dringen. Op gruwelijke wijze ontvoert ze de jonge magiër Luchan, en misbruikt zijn macht om haar legers uit te breiden en het volk in een staatsterreur te manoeuvreren. Volgens een oeroude profetie is er maar één persoon die deze groeiende macht kan neerslaan. Maar deze elf bevindt zich, geheel onwetend over zijn vermetele lotsbestemming in het mensenrijk alwaar hij in een vredige wereld is opgegroeid.

Wanneer de eerste bres in de verdediging is geslagen, wacht Lau een ongelooflijk avontuur waarin hij heel snel om moet schakelen, want in hoeverre heeft hij een leugen geleefd? Een met liefde geschreven, meeslepend verhaal over elfen, vriendschap, menselijkheid, broederschap en opoffering.

Een boeiend fantasy verhaal dat vooral jongere lezers kan aanspreken. Niet echt vernieuwende fantasy maar dat moet niet altijd om een leuk boek te hebben om te lezen. Het verhaal is leuk geschreven en de personages zijn voldoende boeiend om verder te willen lezen. Lichte fantasy voor de liefhebbers van het genre?

tags:

Kopen bij bol.com

99

Leerling en meester

De boeken van de zieners 1
Auteur: Robin Hobb
8,9 sterren
1995
epische fantasy - Leerling en meester - De boeken van de zieners 1

Leerling en meester is het eerste deel van de fantasy boekenreeks De boeken van de Zieners van schrijfster Robin Hobb. Leerling en meester is een heel geliefd boek en een wereldwijde bestseller die gaat over Fitz, een bastaardzoon van prins Chevalric, die op zesjarige leeftijd door zijn tijdelijke opvoeder afgeleverd wordt bij de poort van de Hertenhorst, de residentie van de heersende Zienerkoning Vlijm. In het kasteel weet men zo goed niet wat men met Fitz aanmoet en hij wordt ondergebracht bij de oude stalmeester Burrich die hem naar best vermogen een opvoeding aanbiedt. Fitz vader laat zelf niets van zich horen maar later blijkt dat hij maar al te goed op de hoogte was van het bestaan van zijn bastaardzoon. Fitz zal zijn vader nooit zien want die komt om bij een ongeluk te paard. Hij krijgt ondertussen wel ook een training in het gebruik van wapens en zal uiteindelijk tot huurmoordenaar worden opgeleid door de mysterieuze Chade die teruggetrokken leeft in een toren in het kasteel. Het zal ook Chade zijn die Fitz zijn eerste opdrachten zal geven als sluipmoordenaar. Fitz blijkt niet alleen een goede moordenaar te zijn maar ook over de gave te beschikken om in de geest van een dier te treden, iets dat de oude Burrich woest maakt. Ondertussen maken piraten langs de kust meer en meer slachtoffers, ontzielden die nog weinig van een mens hebben en een bedreiging vormen voor anderen.

Leerling en meester is een leuk fantasy boek om te lezen. Binnen het aanbod aan fantasy boeken hoort het tot de aanraders voor de gewone fantasy lezer die graag een boek heeft dat vlot leest, fantasierijk is en geen te moeilijke plot heeft. Na de eerste reeks van 3 boeken in De boeken van de zieners heeft Robin Hobb nog een heleboel vervolgdelen geschreven zoals de trilogie De boeken van Fitz en de Nar. Wie Leerling en meester graag leest kan dus uitkijken naar uren en uren leesplezier daarna.

100

De magiërs

Harry Potter voor volwassenen
Auteur: Lev Grossman
9,0 sterren
2009-2014

Dit fantasy boek staat in beste fantasy boeken   fantasy zoals Harry Potter  

De magiërs - Lev Grossman

De Magiërs is het eerste deel van een fantasy trilogie van de Amerikaanse schrijver Lev Grossman. In het boek volgen we Quentin Coldwater, een briljante maar wat trieste jongeman. Op zijn zeventiende is hij nog steeds in de ban van de fantasy boeken die hij als kind las en die zich afspeelden in het magische land Fillory. Geen wonder dus dat hij blij verrast is als hij onverwacht toegelaten wordt tot een zeer exclusieve - maar ook zeer geheime - universiteit in de staat New York, waar hij een uitgebreide en tot zijn verrassing soms erg saaie opleiding krijgt in de magie. Op deze vreemde universiteit komt Quentin in aanraking met alle dingen waar een gewone student ook mee in aanraking komt. Hij leert er vrienden kennen en proeft er voor het eerst van de liefde. Er wordt veel gedronken, geroddeld en drugs gebruikt. Ondertussen is ook de magie niet zo spannend en exotisch als Quentin graag had gewild. Na zijn afstuderen volgt er een leeg leventje met weinig doel of zin maar erg veel verveling. Tot Quentin en een groepje van zijn vrienden een ontdekking doen en toegang krijgen tot een wereld in een andere dimensie. Dan blijkt dat magie ook extreem gevaarlijk kan zijn.

De magiërs is fantasy voor volwassenen die als een literaire roman is geschreven. De verbeeldingskracht van de boeken is erg hoog al is de opzet natuurlijk niet zo origineel door de duidelijke overeenkomst met de boeken van Harry Potter. Toch is de sfeer en de uitwerking hier totaal verschillend en met de ontdekking van de andere dimensie nemen de boeken uiteindelijk ook een heel andere wending.

Pagina's